Tradycyjne potrawy góralskie, które warto spróbować

Marzy Ci się odpoczynek wśród górskich szczytów i świeżego powietrza? A może planujesz aktywny weekend w Tatrach? Niezależnie od celu podróży, kuchnia góralska to smak, który trzeba poznać. Tradycyjne potrawy góralskie to esencja prostoty, głębokich aromatów i lokalnych składników, które przez wieki kształtowały się w surowych warunkach Podhala.

W tym artykule przygotowaliśmy dla Ciebie przewodnik po najważniejszych daniach, których nie możesz przegapić. Dowiesz się, gdzie spróbować autentycznych potraw, jak smakują góralskie sery, zupy i dania mięsne oraz dlaczego warto zaplanować kulinarne przystanki podczas swojej podróży.

Dopełnieniem będzie komfortowe miejsca, z którego łatwo dotrzeć do najlepszych karczm, dlatego koniecznie sprawdź naszą ofertę apartamentów na wynajem krótkoterminowy w górach. Zapraszamy do odkrywania smaków!

Tradycyjna kuchnia góralska jest oparta na tym, co dawała natura: mleku, serach, ziemniakach, kapuście  i mięsie, zwłaszcza baraninie  i jagnięcinie. To proste składniki, które jednak w rękach górali zamieniają się w pożywne i pełne charakteru potrawy. Dzięki temu, że dania góralskie są sycące, idealnie wpisują się w potrzeby osób spędzających czas na szlaku. Górale od pokoleń wykorzystują takie techniki jak wędzenie (oscypek), kiszenie (kwaśnica) czy duszenie, by wydobyć jak najwięcej aromatu z prostych składników. A co ważne, w kuchni góralskiej przyprawy używane są oszczędnie. To smak produktu gra tu pierwsze skrzypce.

Nie sposób mówić o tradycyjnych potrawach góralskich bez wspomnienia o serach, które stały się symbolem regionu.

Oscypki – wędzony symbol

Oscypki to twarde, wędzone sery z mleka owczego, często podawane na ciepło, grillowane lub smażone na blasze, z dodatkiem konfitury żurawinowej. Ich charakterystyczny wrzecionowaty kształt i dymny smak są nie do podrobienia. Pamiętajcie, że prawdziwy oscypek jest produkowany wyłącznie od maja do września! To idealna przekąska i obowiązkowy element góralskiego jedzenia.

Bryndza i bundz – sery, które musisz poznać

Bundz: Delikatny, słodki ser z mleka owczego. Ma kremową konsystencję i jest doskonały do jedzenia ze świeżym chlebem lub jako baza do innych potraw.

Bryndza: Wytwarzana z bundzu, jest miękkim, białym, często pikantnym serem, który dodaje charakteru wielu potrawom, w tym kluskom czy plackom. Wyróżnia się ostro-słonym smakiem i jest wpisana na listę produktów tradycyjnych.

Jeśli szukacie prawdziwego góralskiego "powera", kwaśnica to zupa, której musicie spróbować. To kwintesencja kuchni góralskiej.

Ta gęsta, pożywna zupa jest przygotowywana na wywarze z kiszonej kapusty i mięsa często wędzonego, np. żeberka wieprzowe, baranina lub golonka. Smak zawdzięcza przede wszystkim kwasowi z kapusty, a nie octowi, stąd jej unikalny charakter. Prawdziwi górale podają ją z ziemniakami (często osobno ugotowane i okraszone tłuszczem) lub chlebem. Jest rozgrzewająca, sycąca i stanowi doskonały posiłek po długim dniu w górach.

To jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań góralskich i połączenie prostoty ziemniaków z bogactwem mięsnego sosu.

Placki po zbójnicku to duże, chrupiące placki ziemniaczane, przygotowane z tartych ziemniaków, jajka i mąki, które są polane gęstym sosem mięsnym. Sos ten jest tradycyjnie przygotowywany z wieprzowiny lub baraniny, często z dodatkiem grzybów i śmietany. Danie jest niezwykle pożywne i sycące. Choć w różnych regionach Polski znane są wariacje tego dania np. placki po węgiersku, jego góralska wersja z solidną porcją gulaszu to prawdziwy kulinarny majstersztyk, który koniecznie musicie zobaczyć i spróbować.

Inną tradycyjną potrawą, w której króluje kapusta, jest Harnasiowa kapusta czyli góralska kapusta zasmażana. Jest to kiszona kapusta duszona z mięsem najczęściej boczkiem lub żeberkami i grzybami, często z dodatkiem śliwek suszonych. Jest to danie o głębokim, kwaskowo-słonym smaku, idealne jako. Proste danie, ale bogate w smaku!

Choć nie jest to danie na co dzień, pieczone jagnię lub baranina, to kwintesencja tradycyjnej kuchni góralskiej na specjalne okazje. Ze względu na tradycyjny wypas owiec, jagnięcina i baranina była i jest cenionym mięsem. Pieczona w całości, wolno przygotowywana, staje się wyjątkowo krucha i aromatyczna.

Górale często przygotowują także gulasze i ragout z tego mięsa, doprawiane jedynie soli i pieprzem, aby wydobyć naturalny smak baraniny. Jest to jeden z bardziej ekskluzywnych, a jednocześnie najbardziej autentycznych elementów góralskiego jedzenia.

Po tak pożywne obiedzie warto zakończyć posiłek czymś słodkim, choć i tu tradycyjne ciasta góralskie i desery często zaskakują prostotą.

Oczywiście, na pierwsze miejsce wysuwa się oscypek z żurawiną – grillowany ser podany z słodkim, lekko kwaskowym sosem żurawinowym to idealne połączenie słonego, wędzonego smaku z owocową słodyczą.

Warto spróbować także:

Moskole: placki z ugotowanych, utłuczonych ziemniaków i mąki, pieczone na blasze. Choć same w sobie są wytrawne, podawane z masłem i serem lub dżemem stają się pysznym deserem lub śniadaniem.

Kluski (z mąki i jajka) – podawane na słodko, np. z bundzem lub bryndzą i cukrem, to kolejna prosta, ale smakowita propozycja.

Jeśli macie ochotę spróbować tych wszystkich smaków, najlepiej udać się do tradycyjnej karczmy  lub regionalnej restauracji. Szukajcie miejsc, które reklamują się jako oferujące tradycyjne góralskie potrawy i mają certyfikat potwierdzający regionalne pochodzenie składników.

Dla nas, najważniejsze jest abyście po kulinarnych wojażach mogli wrócić do komfortowego i przytulnego miejsca. Nasze apartamenty zostały przygotowane z myślą o Waszym relaksie, tak byście mogli wypocząć i nabrać sił na kolejny dzień pełen górskich atrakcji i odkrywania kuchni góralskiej.

Zachęcamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą apartamentów na wynajem w górach i zarezerwowania pobytu w sercu Podhala. Już dziś zaplanujcie swój weekend pełen górskich wędrówek i autentycznych tradycyjnych potraw góralskich!